دیابت چیست؟ علائم دیابت خاموش را بشناسید
دیابت یکی از همهگیرترین و در عین حال بی سر و صداترین بیماریهای عصر مدرن است که افراد زیادی را روزانه در سراسر جهان به خود مبتلا میکند. در این میان اما بررسی دلایل و عوامل ابتلا به دیابت ممکن است در پیشگیری از ابتلا به آن و مراقبت از سلامتی تأثیر زیادی داشته باشد. به همین خاطر در این مقاله از تأمین شو به بررسی انواع دیابت می پردازیم تا قدمی هرچند کوچک در راستای آگاهسازی و کمک به افزایش سلامت جمعی برداشته باشیم.در ادامه مقاله دیابت خاموش را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد اگر به اطلاعاتی در این باره نیاز دارید با ما همراه باشید.
دیابت چیست؟
دیابت به زبان ساده ناتوانی بدن در جذب گلوکز دریافتی از طریق غذا و رسوب آن به رگها و بافتهای عضلانی بدن میباشد. در دیابت بدن فرد قادر به استفاده از قند موجود در غذا برای تأمین سوخت سلولها نبوده و درنتیجه, انباشت کلوگز در بدن سبب بالا رفتن قند خون و آسیبهای متعاقب آن میشود. در بیانی علمیتر اینگونه میتوان به توضیح دیابت پرداخت: هورمونی به نام انسولین در بدن وظیفه تنظیم قند خون را بر عهده دارد که کلوگز را از خون دریافت و در بین سلولها توزیع میکند. این هورمون توسط لوزالمعده تولید و در بدن منتشر میشود. زمانی که پانکراس دیگر قادر به تولید انسولین نباشد و یا در حالت دیگری, انسولین موجود در بدن قادر به عملکرد صحیح نباشد, دیابت رخ میدهد. لازم به ذکر است که اگر سطح انسولین به موقع و بهدرستی به حالت نرمال نرسد, بدن دچار انباشت قند خون در دیواره رگها و اختلال در خونرسانی به اندامها میشود. این موضوع در برخی موارد ممکن است سبب نیاز به قطع عضوی از بدن فرد دیابتی که دچار انباشت بیشازحد گلوکز شده, گردد. درنتیجه دیابت را میتوان یکی از خطرناکترین بیماریهای مزمن دانست که در صورت عدم بررسی مرتب قند خون, خطراتی چون نارسایی کلیوی, نابینایی, اختلالات عصبی و همچنین فشارخون بالا را در پی دارد.
بیشتر بخوانید : قندخون نرمال چنده؟
علائم دیابت چیست؟ چگونه بفهمیم دیابت داریم؟
اگر علائمی از این قبیل دارید احتمال ابتلا به دیابت در شما وجود داشته و باید برای اطمینان بیشتر به پزشک مراجعه کنید:
- تشنگی زیاد و به دنبال آن نیاز به ادرار بیش از حد
- خستگی مفرط و تاری دید
- کاهش وزن و بیحسی دست و پا
- تاولهای پوستی و عفونت لثهها
- عفونتهای قارچی عفونت مجرای ادرار و خشکی و خارش بیش از حد پوست نیز از علائم دیابت در زنان میباشد.
دیابت خاموش
دیابت خاموش اصطلاحی است که در توصیف مبتلا شدن افراد به دیابت در عین عدم آگاهی به آن, به کار میرود. سالانه افراد زیادی در جهان به دلیل دیابت جانشان را از دست میدهند و تعداد زیادی از افراد نیز در جهان روزانه به آن مبتلا میشوند. در این میان بخش زیادی از این افراد حتی از مبتلا بودن خود باخبر نیستند که همین بیخبری خود عاملی برای حادتر شدن دیابت و پیشرفت آن شده و جان فرد را به خطر میاندازد. لذا سازمان جهانی بهداشت علائمی جهت بررسی وجود دیابت و خود مراقبتی افراد ارائه کرده تا قبل از وخیم شدن دیابت به مراقبت و درمان فوری بپردازند.
علائم دیابت خاموش
- تشنگیهای غیرعادی
- دستشویی رفتنها مدام
- گرسنگی بیش از حد
- خستگی دائمی
- تاری دید و حالات بد روحی بیدلیل
- خواب رفتنهای مکرر دست و پا
- طولانی شدن روند بهبود زخمها
انواع دیابت
انواع دیابت شامل دیابت نوع یک یا دیابت شیرین, دیابت نوع دو یا دیابت بیمزه و دیابت بارداری میشود. تفاوت انواع دیابت در دلایل و زمینههای ابتلا به بیماری بوده و در ادامه شیوه درمان نیز متفاوت خواهد بود. در پاسخ به سؤال کدام نوع دیابت خطرناک است؟ میتوان گفت که تمامی انواع دیابت در صورت عدم مدیریت قند خون و دنبال نکردن دستورالعملهای پزشک, میتواند از دست دادن جان فرد را به دنبال داشته باشد؛ اما واضح است که پیشگیری از ابتلا به بیماری, به مراتب آسان تر و بهتر از مراقبت های ثانویه است؛ پس با دوری از موارد زیر از ابتلای خود به دیابت جلوگیری کرده و مراقبت سلامت خود باشید:
- افراط در مصرف کربوهیدرات و قند طبیعی یا مصنوعی
- استرس و اضطراب شدید در طولانیمدت
- عدم ورزش و تحرک کافی در طولانیمدت
- مصرف مشروبات الکلی
- عدم مصرف فیبر و میوه و سبزیها به مقدار کافی
- خارج کردن کامل مواد گلوتن دار همچون نان گندم و جو از برنامه غذایی روزانه بدون دلیل پزشکی
- مصرف زیاد نوشیدنیهای بسیار سرد (از بین بردن حساسیت به غذاهای شیرین و ایجاد حس اعتیاد به شیرینی)
- افراط در مصرف غذاهای فرآوری شده
- کمبود ویتامینهایی نظیر ویتامین A, ویتامین B و ویتامین C در بدن
دیابت نوع ۱
در دیابت نوع یک یا دیابت شیرین, لوزالمعده قادر به تولید هورمون انسولین نیست و درنتیجهی عدم وجود انسولین کافی در بدن, جذب قند موجود در غذا مختل میشود. علت اصلی دیابت نوع ۱ زمینههای ژنتیکی و وراثت بوده و معمولاً از سنین کودکی و یا نوجوانی آغاز میشود؛ اما ممکن است به دلایلی چون سبک زندگی ناسالم در سایر افراد نیز رخ دهد. فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا دیابت شیرین برای ادامه زندگی نیاز به تزریق روزانه انسولین داشته با استفاده از سرنگ و سرسوزن اسولین و از این طریق تنظیم قند خون خود را انجام میدهد. علائم دیابت شیرین مواردی چون تشنگی زیاد, ادرار زیاد, کاهش وزن و گرسنگی و خستگی شدید را شامل میشود.
دیابت نوع ۲
دیابت نوع دو یا دیابت بیمزه رایجترین نوع دیابت بوده که بیشتر در افراد بزرگسال و بالای ۳۰ تا ۴۰ سال رخ میدهد و زمینههای وراثتی و اکتسابی دارد. در دیابت نوع دو یا میزان انسولین تولیدشده در بدن کافی نیست یا سلولها در برابر انسولین مقاوم شده و قادر به استفاده از آن نیستند. از دلایل ابتلا به دیابت نوع دو یا دیابت بیمزه میتوان به مبتلا بودن والدین و یا یکی از نزدیکان (وراثت), الکلی بودن, چاقی و سبک تغذیه ناسالم (اکتسابی) اشاره کرد. مهمترین دلیل ابتلا به دیابت نوع دو که با سرعت زیادی بین گروه سنی جوان و بزرگسال در حال گسترش است, غذای ناسالم و حاوی مقادیر بالایی از چربی و شکر و همینطور سبک زندگی کمتحرک میباشد. به همین دلیل در این دسته از بیماران دیابتی اصلاح سبک زندگی و تغذیه سالم با متعادل کردن سطح قند خون در بدن نیاز به تزریق انسولین را مرتفع کرده و کنترل بیماری را آسانتر میکند. علائم دیابت نوع دو شامل سردرد و تاری دید, تشنگی و تکرار ادرار, عفونت و اختلال در عملکرد جنسی میشود.
دیابت بارداری
بارداری یکی از حساسترین برهههای زندگی هر مادری است که منتظر به دنیا آمدن فرزند دلبندش بوده و ازاینرو رعایت اصول و نکات تغذیهای در این دوران برای حفظ سلامت مادر و جنین اهمیت ویژهای دارد؛ اما برخی از مادران در دوران حاملگی دچار دیابت بارداری میشوند که موقتی بوده و با مدیریت میزان گلوکز موجود در خون میتوان آن را درمان کرد. کاهش تأثیر انسولین در بدن مادر در دوران بارداری به دلایلی چون سندروم تخمدان پلی کیستیک, سندروم کوشینگ (افزایش افراطی ترشح هورمون کورتیزول) و گلوکاگونما (عدم توازن بین تولید گلوکوژن و انسولین) اتفاق افتد. در این خصوص مادران باردار باید بهطور مرتب معاینه شده و احتمال ابتلا به دیابت بارداری در آنها بررسی شود؛ چراکه در صورت عدم رسیدگی و درمان به موقع, جنین ممکن است دچار ناهنجاریهای پیش از تولد شده و مادر هم دچار زایمان زودرس گردد.
علائم دیابت بارداری
دیابت در بارداری علائم انگشتشماری داشته و ممکن است در برخی مادران حتی همین مختصر علائم نیز نمایان نباشد. ازجمله این علائم خفیف میتوان به تشنگی بیشازحد, نیاز افراطی به ادرار کردن و خستگی و تاری دید اشاره کرد. افرادی از این قبیل ممکن است دیابت بارداری را تجربه کنند: افرادی با فشار خون بالا, سن بالای ۲۵, سابقه خانوادگی دیابت و همچنین سابقه سقط جنین. گفتنی است که برای درمان دیابت بارداری تنها ۲۰ درصد از مادران باردار نیاز به تزریق انسولین دارند و سایر افراد تنها باید به صورت مرتب ورزش کرده و تغذیه سالم داشته باشند. در باب تغذیه مادران باردار باید موارد دقیق رعایت شده و حتماً با پزشک در خصوص برنامه غذایی صحیح مشورت گردد. درنتیجه, از من به شما نصیحت که اصلاً و ابداً به سرچ نمونه رژیم غذایی برای دیابت بارداری نپردازید و به دکتر خودتان برای رژيم غذایی در بارداری برای کنترل دیابت مراجعه کنید. به قول قدیمیها کار رو به کاردون سپرده و اصولی اقدام کنید تا از بروز عوارض احتمالی برای مادر و جنین جلوگیری شود.
آزمایش دیابت
آزمایش دیابت و تست قند خون برای تشخیص بالا بودن و یا غیرعادی بودن سطح قند خون در شما, کمک زیادی به جلوگیری از پیشرفته شدن بیماری و سخت شدن کنترل آن خواهد داشت. به علاوه اگر شما به دیابت مبتلا هستید و برای اندازهگیری سطح قند خون خود اقدام به تست و آزمایش میکنید, نتایج آزمایش به شما میگوید که باوجود تغییرات در سبک تغذیه و داروهای مورد استفاده تا چه میزان در کنترل و درمان خود موفق بودهاید. لذا اگر علائم دیابت را در خود مشاهده میکنید در اولین فرصت به آزمایشگاه مراجعه کرده و آزمایش دیابت دهید. روشهای زیادی برای اندازهگیری سطح قند خون وجود دارد که در هنگام عدم امکان مراجعه به آزمایشگاه و یا پزشک برای تشخیص اولیه توسط خودتان میتوانید از آنها کمک بگیرید. لذا در این مقاله به روش استفاده از نوار تست قندخون و دستگاه تست قند خون خانگی بسنده کرده و در مقالهای دیگر به توضیح مفصل انواع آزمایش قند خون شامل آزمایش دیابت ناشتا, آزمایش قند ادرار و آزمایش دیابت بارداری میپردازیم.
تست قند خون نواری
دستگاه تست قند خون که به همراه نوار تست قند خون استفاده میشود یکی از ضروریترین و کاربردیترین ابزارها و تجهیزات پزشکی است که وجود آن در هر خانهای لازم است. از این دستگاه برای تست قند خون در منزل و تشخیص بالا بودن سطح قند خون استفاده میشود. طرز کار با دستگاه تست قند خون کاملاً ساده بوده و تنها لازم است تا موارد زیر را دنبال کنید:
- دستها را کاملاً با آب و صابون بشویید و خشککنید.
- در صورت استفاده از پنبه یا پدهای الکلی برای ضدعفونی کردن دستها بگذارید الکل از روی پوست کاملاً خشک گردد.
- سوزن لنست یا همان سوزن تست قند خون را روی قلم گذاشته و درپوش پلاستیکی را به آن متصل کنید
- نوار تست قند خون را بهدرستی و بدون لمس قسمتی که نمونه خون روی آن قرار میگیرد, در دستگاه قرار دهید.
- کنارهی انگشت را کمی ماساژ داده و زیر بند آن را با انگشت دیگری بگیرید تا خون در نوک انگشت جمع شود.
- قلم لنست را روی محل قرار داده و دکمه ضربه را بزنید.
- خون را به دستگاه وارد کنید
- نتیجه را یادداشت کنید تا در مدیریت قند خون خود بهتر عمل کنید
- سوزن لنست و نوار تست قند خون را به روشی ایمن دور بیندازید.
چگونه میتوان از دیابت پیشگیری کرد
قبل از پرداختن به این پرسش, ابتدا باید به سؤال ریشهایتر یعنی مهمترین عامل دیابت چیست, پاسخ داد؛ چراکه برای پیشگیری از یک بیماری ابتدا باید زمینهها و عوامل ابتلا به آن را شناسایی کرده و سعی در کنترل آنها داشت. در این باره میتوان به مواردی که در ادامهی توضیح انواع دیابت ذکر شد, اشاره کرده و مهمترین دلیل را در سبک تغذیه ناسالم در عین تحرک ناکافی دانست. البته استرس و اضطراب ناشی از زندگی در دنیای شلوغ امروز نیز در برهم خوردن نظم بدن و کاهش سطح سلامت بیتأثیر نیست. به همین دلیل ارائه جواب برای پرسش چگونه میتوان از دیابت پیشگیری کرد؟ بسیار ساده است. دنبال کردن یک سبک زندگی سالم شامل خوردن غذاهای سالم, تحرک بدنی کافی و ورزش منظم, دوری از مشروبات الکلی و دخانیات و همینطور دانستن راههایی برای حفظ آرامش درونی ازجمله موارد مهم در پیشگیری از دیابت است.
درمان دیابت
درمان دیابت بسته به نوع دیابت فرد متفاوت بوده و روشهای مخصوص به خود را دارد. برای مثال برای درمان فرد مبتلابه دیابت نوع یک از انسولین درمانی به همراه ورزش و رژیم غذایی ویژه فرد استفاده میشود. افراد مبتلابه دیابت نوع دو باید علاوه بر دنبال کردن رژیم غذایی مخصوص در تلاش برای کاهش وزن بوده و در صورت ناکافی بودن این موارد, استفاده از داروهای دیابت را امتحان کنند. گفتنی است که داروهای دیابت با کاهش آزاد کردن گلوکز در بدن, افزایش تولید انسولین و کاهش جذب کربوهیدرات سبب بهبود دیابت و تنظیم کردن سطح قند خون میگردند. در دیابت بارداری نیز هرگونه اقدام در خصوص درمان دیابت باید زیر نظر پزشک انجام شود
دیابت و پیش دیابت یکی هستند؟
پیش دیابت یا Prediabetes، مرحلهای است که قبل از دیابت نوع ۲ قرار دارد. در این وضعیت، سطح قند خون بالا است، اما بهاندازهای نیست که بهعنوان دیابت نوع ۲ تشخیص داده شود. اگر بیمار تحت نظارت و کنترل مناسب قرار نگیرد، ممکن است قند خون او بیشتر از حد مجاز افزایش یابد و به دیابت نوع ۲ تبدیل شود. این نوع دیابت معمولاً علائم خاصی ندارد و تنها با آزمایش خون قابلشناسایی است. همچنین به این حالت، دیابت نوع ۱.۵ نیز گفته میشود. پیش دیابت علائمی ندارد و قند خون از سطح نرمال بالاتر میرود، اما هنوز به حدی نیست که دیابت خاموش نامیده شود. تغییر در سبک زندگی، رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام ورزشهای روزانه میتواند به کنترل این وضعیت و جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند.
علائم دیابت در مردان و زنان
علائم دیابت در مردان و زنان ممکن است متفاوت باشد. در مردان، علاعم دیابت شامل:
- اختلال در نعوظ
- کاهش قدرت عضلانی
- کاهش شدید میل جنسی
برای زنان، علائم دیابت به شرح زیر است:
- خشکی واژن
- عفونتهای دستگاه ادراری
- عفونتهای قارچی شدید
- پوست خشک و خارشدار
این تفاوتها میتواند به تشخیص و درمان بهتر بیماری کمک کند.
تشخیص دیابت خاموش
بهطورکلی، هر فردی که در معرض خطر دیابت است باید آزمایشهای لازم برای تشخیص این بیماری را انجام دهد. دیابت نوع ۱ بهسرعت پیشرفت میکند و میتواند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد؛ بنابراین در صورت بروز هرگونه علامت، باید بهسرعت به متخصص غدد مراجعه کنید. دیابت از طریق آزمایشها و تستهای مختلف قابلشناسایی است، اما اصلیترین آزمایش، تست قند خون است. اندازهگیری قند خون در زمانهای مختلف به پزشک کمک میکند تا دیابت را تشخیص دهد. بهعنوانمثال:
- قند خون ناشتا: ۱۲۶ میلیگرم
- قند خون تصادفی: ۲۰۰ میلیگرم
- هموگلوبین A1c: بیش از ۶.۵
این نتایج همگی میتوانند نشانههایی از دیابت باشند.
دیابت خاموش ارثی است؟
آیا دیابت خاموش ارثی است؟ این سؤالی است که بسیاری از افراد به دنبال پاسخ آن هستند. بهطورکلی، ژنتیک و سابقه دیابت در خانواده میتوانند در بروز این بیماری تأثیرگذار باشند. بااینحال، باید توجه داشت که ژنتیک بهتنهایی نمیتواند موجب بروز دیابت شود و نقش مستقیمی در ایجاد آن ندارد. عوامل دیگری مانند اضافهوزن، چاقی مفرط و فاکتورهای محیطی نیز میتوانند خطر ابتلا به دیابت را به طور قابل توجهی افزایش دهند.
عوارض دیابت چیست
دیابت و نرمال نبودن سطح قند خون در صورت عدم رسیدگی و مراقبتهای اصولی ممکن است عوارض شدید و جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. ازجمله عوارض دیابت میتوان موارد زیر را نام برد:
- آسیب به کلیهها و نارسایی کلیوی و در ادامه نیاز پیدا کردن به دیالیز خون
- تخریب عروق شبکیه, تاری دید و حتی نابینایی
- اختلالات عصبی و حسی چون گزگز و داغی کف پا
- افزایش خطر سکته مغزی حملههای قلبی
- عفونتها و آسیبهای دهان و دندان
- ابتلا به پای دیابتی: ایجاد زخمها و آسیبهای پوستی در ناحیه پا که ممکن است به فلج و نیاز به قطع شدن پاها منجر شود.
- تحت تأثیر قرار گرفتن سیستم تولیدمثل, ناتوانی جنسی در آقایان و ناباروری در خانوم ها
درمان خانگی دیابت درمان دیابت در ۳۰ روز
هرگز فریب اینگونه تبلیغات را نخورده و داروهای بدون تأییدیه پزشکتان را مصرف نکنید. چراکه به قول معروف شاید در راه درست کردن ابرو زدید چشم را هم کور کردید! از طرفی هم دیابت از آن دست بیماریهایی است که روند شکل گرفتن و ابتلا به آن در طی روزها و سالیان مصرف مواد غذایی نادرست اتفاق افتاده است. پس قطعاً درمانش هم زمان زیادی نیاز دارد. درنتیجه واقعبین بوده و فقط دستورالعملهای پزشکتان را دنبال کنید. باشد که رستگار شوید!
غذاهای مفید برای دیابت
غذاهای مفید برای دیابت در واقع هرگونه خوراکی است که سرشار از فیبر بوده و میزان نمک چربی و شکر موجود در آن در سطح استاندارد و حداقلی باشد. غلات کامل, نانهای سبوسدار, میوههای تازه (بهجز خانواده توت, انگور و خربزه) روغنهای گیاهی نظیر زیتون, ماهی سالمون, نوشیدنیهایی چون آبمیوههای طبیعی آب سبزیها و همینطور دتاکس واتر میتوانند گزینههای خوبی برای تأمین مواد موردنیاز بدن در افراد دیابتی باشد؛ اما درنهایت برای دریافت رژیم غذایی مفید مؤثر و مطابق با بدنتان به پزشک مراجعه کنید.
کلام آخر
ما در این مقاله از وبسایت تامین شو بیماری دیابت و علائم آن را به صورت کلی بررسی کردیم. در صورت وجود هرگونه سوال با کارشناسان ما در ارتباط باشید. با خرید تجهیزات پزشکی از فروشگاه اینترنتی تامین شو لذت خریدی راحت و با کیفیت را تجربه خواهید کرد.
سوالات متداول
دیابت چیست و چه انواعی دارد؟
دیابت ناتوانی بدن در جذب و استفاده از گلوکز است که به انواع مختلفی مانند دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری تقسیم میشود. هر نوع دیابت علل و روشهای درمان خاص خود را دارد.
علائم دیابت خاموش چیست؟
دیابت خاموش علائمی مانند تشنگی غیرعادی، تکرار ادرار، گرسنگی بیش از حد، خستگی دائمی، تاری دید، خواب رفتن دست و پا، و طولانی شدن بهبود زخمها دارد. این علائم ممکن است نادیده گرفته شوند و باعث وخیمتر شدن وضعیت بیمار شوند.
چگونه میتوان از دیابت پیشگیری کرد؟
پیشگیری از دیابت شامل رعایت سبک زندگی سالم، مصرف غذاهای سالم، ورزش منظم، دوری از مشروبات الکلی و دخانیات و مدیریت استرس است. تغذیه مناسب و تحرک بدنی کافی از مهمترین عوامل جلوگیری از دیابت هستند.