آشنایی با ۱۰ مدل از چسب های پزشکی
انواع چسب های پزشکی
چسب پزشکی از جمله کالاهای پرکاربردی است که نه تنها در حوزه پزشکی بلکه در تمام مکان ها و زمان هایی است که پوست بدن دچار خراش زخم و بریدگی میشود. لذا در این مقاله از تامین شو به بررسی انواع چسب پزشکی و موارد استفاده از هر کدام میپردازیم. ساخت و مصرف چسب از گذشته رایج بوده است اما در قدیم بهجای مواد شیمیایی و صنعتی, از موادی چون قیر و صمغ درختان بهعنوان چسب استفاده میکردند. در تمام قرون گذشته ازجمله قرن نوزدهم چسبها منشأ حیوانی یا گیاهی داشتهاند. چسبهای حیوانی بهطور عمده بر مبنای کلورن مامالیام Mammaliam بودند که پروتئین اصلی پوست, استخوان, رگ و پی است و چسبهای گیاهی از نشاسته دکسترین دانههای گندم, سیبزمینی و برنج تهیه میشدند. از ۵۰ سال گذشته بدین سو, چسب در صنعت پزشکی نیز بهطور گستردهای مورداستفاده قرار گرفت. استفاده از چسبهای پزشکی در صنایع دارویی و بهداشتی جهت جلوگیری از ورود میکروبها و باکتریهای بیماریزا به داخل زخم, کنترل خونریزی و محافظت از زخم در برابر هرگونه صدمات احتمالی قدمتی چندین ساله دارد. امروزه با توجه به پیشرفت علم چسبهای پزشکی در انواع مختلفی طراحیشده و هر نوع برای کاربردی خاص مورداستفاده قرار میگیرد. برای مثال بعد از جراحی بینی از چسبهای مخصوصی تحت عنوان چسب بینی استفاده میشود که از سایر انواع چسبهای پزشکی کمی نازکتر است. چسب زخم برای خراشهای سطحی پوست, چسب کمر برای تسکین دردهای موضعی کمر و پشت و چسب بخیه یا چسب جراحی نیز برای پانسمان اولیهی محل جراحیشده کاربرد دارد. برخی افراد بعد از استفاده از چسبهای پزشکی دچار التهاب پوستی و حساسیتهای ناشی از تماس پوست با مواد شیمیایی موجود در چسبها میشوند. اگرچه این موضوع تنها در ۳ درصد از افراد دیدهشده است, اما همین تعداد نیز تولیدکنندگان چسب پزشکی را به طراحی و تولید چسب ضد حساسیت ترغیب نمود. درنتیجه چسب ضد حساسیت برای تمام افرادی که دچار پوستی حساس و آلرژیک به مواد شیمیایی حتی در مقیاس بسیار کم هستند نیز طراحیشده و در بازار موجود است.
چسب بینی
چسب بینی در کل برای کاهش تورم ناشی از عمل جراحی بینی کاربرد دارد. این چسبها بهصورت رولی تولید میشوند تا هر فرد بسته به اندازه موردنیاز برش داده و استفاده کند. لازم به ذکر است که دانستن طرز صحیح چسب زدن بینی پس از عمل اهمیت زیادی دارد. چرا که چسب زدن غیراصولی و نامتقارن سبب عدم پخش صحیح فشار چسب روی بینی و درنتیجه ایجاد ناهمواری در سطح بینی پس از عمل خواهد شد. چسب بینی باید حداقل تا یک ماه و نیم پس از عمل جراحی استفاده شود. در دو هفته اول جهت فرم گرفتن صحیح بینی و در ادامه برای کاهش تورم و التهاب باید از چسب بینی استفاده کرد. الزامی بودن استفاده از چسب تنها برای دو هفته اول بوده و عدم چسب زدن بینی پس از آن فقط روند کاهش و از بین رفتن تورم را کند میکند. در افرادی که پوست بینی آنها ضخیم است باید مدتزمان بیشتری از چسب بینی استفاده کنند تا روند درمان و رفع تورم سریعتر گردد؛ اما سایر افرادی که پوست بینی نازک و یا متوسطی دارند میتوانند پس از هفته دوم, فقط شبها بینی خود را چسب بزنند. بدیهی است که استفاده از چسب بینی علاوه بر کاهش التهاب و تورم بینی, نوعی پیام به اطرافیان برای رعایت فاصله و عدم لمس بینی شما نیز میباشد. در خصوص نحوه چسب زدن بینی ویدیوهای بسیاری در اینترنت موجود است که میتوانید بهصورت کاملاً واضح و آسان از روی ویدیو این کار را انجام دهید. انواع چسب بینی شامل دو مدل چسب بینی مات و چسب بینی بیرنگ یا شیشهای بوده که برخی افراد از چسب بینی بدون عمل جراحی بینی و صرفاً با مقاصد زیبایی ظاهری استفاده میکنند. همچنین چسب بینی قیمتهای متنوعی داشته و بر اساس برند تولیدکننده و مات یا شیشهای بودن تعیین میشود.
چسب زخم
چسب زخم درواقع کار بخیه را برای زخمهای کوچک و سطحی انجام داده و با قرار دادن دو لبه زخم کنار هم, باعث ترمیم سریع و خودبهخود زخم میگردد. چسب زخم مدلهای مختلف و درنتیجه کاربردهای متفاوتی دارد. یک نوع آن همان چسب زخم سادهای است که در ازای مابقی پول خود از داروخانه دریافت میکنید. نوع دیگر این محصول چسب زخم گرد است که برای جلوگیری از خونریزی بعد از خونگیری یا انجام تزریقات استفاده میشود. محافظ چسب زخم از جنس پارچه بوده و جلوی تنفس پوست را نمیگیرد؛ چرا که چسب زخم باید توانایی گرفتن رطوبت از پوست در عین برقراری امکان تبادل هوا را داشته باشد. همچنین مراحل تولید و بستهبندی چسب زخم کاملاً استریل بوده و در ساختار آن نیز نباید مواد آلرژیزا و تحریککننده پوست بهکاررفته باشد.
چسب بخیه یا چسب جراحی
چسب بخیه نوعی چسب پزشکی است که بهصورت نوارهای باریک با لبههای گرد بوده و برای بستن زخمهای سطحی بدون نیاز به بخیه زدن به کار میرود. چسب بخیه که به آن چسب جراحی نیز میگویند در برابر نفوذ آبوهوا بسیار مقاوم بوده و به همین دلیل از فرسودگی یا تغییرات ظاهری بر اثر دمای هوا نیز در امان است. چسب بخیه از جنس فیبر بافته نشده با روکش چسب ضد حساسیت ساختهشده که کاملاً استریل ضد آلرژی و همچنین برای بهبود فوری زخم مؤثر است. همچنین استفاده از چسب بخیه با نزدیک کردن لبههای زخم به هم دیگر و امکان جوش خوردن سریعتر آن, باعث بهبود بهتر و جلوگیری از ایجاد اسکار روی زخم میگردد. روش استفاده از چسب بخیه برای بستن زخم بسیار ساده است. به این صورت که ابتدا باید اطراف زخم را تا فاصله ۵ سانتیمتر ضدعفونی و تمیز کنید. سپس لبههای زخم را به هم نزدیک کرده و دو نوار از چسب بخیه را به ابتدا و انتهای زخم بچسبانید. از چند نوار دیگر نیز برای قسمت میانی زخم استفاده کرده و آنها را بهطور موازی و در راستای هم بچسبانید. در آخر برای ثابت و محکم کردن چسبها دو نوار را نیز روی ابتدا و انتهای نوارهای چسبانده شده در جهت عمود بر آنها قرار داده و فشار دهید. اگر زخم و بریدگی در ناحیه مفصل است برای جلوگیری از فشار و بازشدن زخم در هنگام حرکت یک باند پانسمان روی آن قرار دهید. تا زمان بهبود کامل زخم برای مثال حداقل ۱۰ روز چسب را از روی پوست جدا نکنید چرا که ممکن است باعث عفونت و درد ناشی از بازشدن زخم گردد. برای برداشتن چسب از روی زخم پس از بهبودی نیز بهآرامی و با نهایت دقت چسبها را از کنار به سمت وسط از روی پوست بردارید.
چسب کمر
استفاده از چسب کمر برای تسکین درد کمر و پشت, روشی بهجامانده از گذشتههای دور است که تاکنون نیز ادامهدار بوده و بسیار رایج است. چسب کمر شیر نشان یا چسب کمر عقاب نشان دو نوع پرکاربرد از چسب ضد درد است که یک درمان آسان کمهزینه و فوری برای کمردرد میباشد. همهی ما حداقل یکبار در زندگی درد کمر را تجربه کردهایم که ممکن است بر اثر نشستن نادرست بلند کردن وسایل سنگین و یا در مواردی به دلایلی چون آرتروز و یا دیسک کمر بوده باشد. در چنین شرایطی راهحل فوری و مؤثر نه استفاده از قرصهای مسکن که برای معده هم بسیار مضر هستند, بلکه استفاده از چسب کمر با تأثیرگذاری فوری میباشد. تأثیرگذاری چسب ضد درد یا چسب کمر به دلیل وجود مواد دارویی (کاپسایسین, لیدوکائین و منتول) موجود در آن و جذب توسط پوست بوده که بهسرعت وارد جریان خون شده و سبب تسکین نقطهی دردناک میگردد؛ اما دقت داشته باشید که اگر درد کمر ادامهدار شده و به دو روز انجامید, باید به پزشک مراجعه کنید و به دنبال علت اصلی درد خود باشید. برای استفاده از چسب کمر ابتدا باید ناحیهای که میخواهید چسب را روی آن قرار دهید کاملاً تمیز خشک و عاری از آلودگی کنید و سپس چسب را از بستهبندی خارج کرده و آن را روی ناحیه دردناک قرار داده محکم فشار دهید تا خوب روی پوست فیکس شود. پیشنهاد میشود برای جداسازی آسانتر چسب پس از بهبود, از قبل پوست را اصلاح و عاری از مو کنید. نکات زیادی در استفاده از چسب کمر وجود دارد که باید حتماً به آنها توجه کنید. به همین دلیل مقالهای تحت عنوان “چسب کمر چیست؟ نکات استفاده از چسب کمر که حتماً باید بدانید” در سایت قرار دارد که پیشنهاد میکنیم قبل از تهیه و استفاده از چسب کمر بخصوص برای کودکان یا افراد حساس حتماً آن را مطالعه کنید.
چسب تزریق یا چسب خونگیری
چسب تزریق نوعی چسب زخم گرد است که برای ترمیم و بهبود سریعتر محل خونگیری به کار میرود. دقت کنید که پس از خونگیری چسب تزریق یا پنبه را روی آن با فشار ملایم برای چند دقیقه نگهدارید و از برداشتن فوری انگشت از روی محل گرفتن نمونه خون خودداری کنید زیرا خونریزی زیرپوستی و کبودی را به همراه خواهد داشت. چسب تزریق ضد آلرژی, ضد حساسیت, فاقد مواد شیمیایی و دارای منافذ برای انتقال هوا میباشد.
چسب ضد حساسیت
چسب ضد حساسیت یکی از پرکاربردترین و همینطور محبوبترین چسبهای پزشکی است که جعبه کمکهای اولیه بدون آن لنگ میماند. پانسمان کردن زخمها بعد از عمل جراحی, فیکس کردن لوله تراشه یا ثابت نگهداشتن پانسمان در افرادی که پوستی حساس به مواد شیمیایی دارند, بخشی از کاربرد گسترده چسب ضد حساسیت میباشد. چرا که قدرت چسبندگی این چسب بالا بوده و در برابر نفوذ نم و رطوبت مقاومت بالایی دارد. همچنین وجود مقادیری از زینک اکساید روی این چسبها از بروز عفونت در زخم جلوگیری میکند. توجه داشته باشید که چسبهای ضد حساسیت به دلیل استریل نبودن, برای زخمهای باز و همینطور تثبیت آنژیوکتها مناسب نیستند. چسبهای ضد حساسیت از چسبندگی خوبی برخوردار بوده و پس از برداشتن چسب از روی پوست اثر آن برجای نخواهد ماند.
چسب حصیری
چسب حصیری چیست؟ چسب حصیری درواقع نوعی چسب از جنس پلی اورتان است که فاقد هرگونه پرز و بافت بوده و قابلیت استفاده در پانسمان انواع زخمها را دارد. همچنین چسب آکریلیکی موجود روی سطح چسب حصیری, از بروز حساسیت پوستی در بیماران جلوگیری میکند. وجود منافذ ریز روی سطح چسب حصیری سبب انتقال اکسیژن به سطح زخم و در آخر سبب جداسازی راحتتر چسب از روی زخم بدون باقی ماندن اثر میگردد. از چسبهای حصیری برای پانسمان زخمها در ناحیه مفصل دار نیز استفاده میشود؛ زیرا علاوه بر محدود نکردن دامنه حرکتی فرد قابلیت انتقال اشعه برای عکسبرداری و رادیولوژی را هم دارد. از چسب حصیری به دلیل غیر استریل بودن در پانسمان زخمهای باز, محل نصب آنژیوکت و یا جراحات ناشی از سوختگی استفاده نمیشود.
چسب لکوپلاست یا چسب لکوپلاست
کاربرد چسب لکوپلاست برای فیکس کردن پانسمان یا کاتتر بوده و این محصول از جنس پنبه آغشته به چسب زینک اکساید ساخته میشود. از چسب لکوپلاست بیشتر در فیزیوتراپی و برای محدود کردن حرکات عضو آسیبدیده مانند دست, پا یا انگشتان جهت استراحت دادن به استخوان و یا مفصل در آن ناحیه استفاده میشود. لازم به ذکر است که قبل از استفاده از چسب لکوپلاست یا لوکوپلاست باید مکان موردنظر را عاری از هرگونه رطوبت, پماد یا مو کرده و سپس مقدار مناسبی از چسب را برای محکم کردن استخوان موردنظر در مکان اصلی به کار ببرید. بهجای پیچاندن دورانی چسب دور مکان موردنظر, از تکههای برش دادهشده رویهم و بدون اعمال فشار زیاد استفاده کنید. چرا که این چسب حالت ارتجاعی نداشته و اعمال فشار زیاد ممکن است باعث کندشدن جریان خون در عضو آسیبدیده شود. برای چسبیدن بهتر, قبل از استفاده آن را کمی گرم کرده و سپس روی پوست قرار دهید. حساسیت به چسب لکوپلاست ممکن است بر اثر آلرژی به لاتکس موجود در چسب اتفاق بیفتد؛ که به همین دلیل افرادی که به لاتکس حساسیت دارند, باید از به کار بردن آن خودداری کنند.
چسب آنژیوکت
چسب آنژیوکت چیست؟ چسب آنژیوکت نوعی چسب استریل است که برای ثابت کردن انواع ابزار تزریق چون آنژیوکت, کاتتر و اسکالپ کاربرد دارد. ساختار مشبک و تورمانند چسب آنژیوکت باعث انتقال هوا, عدم تعریق و پیشگیری صددرصدی از ایجاد عفونت در اطراف آنژیوکت میشود. استفاده از چسب آنژیوکت برای فیکس کردن آنژیوکت روی دست بیمار اهمیت زیادی داشته و از بروز مشکلاتی چون پاره شدن رگ, خونریزی و بهتبع ایجاد عفونت جلوگیری میکند. استفاده از چسب آنژیوکت و تثبیت آنژیوکت روی دست سبب حرکت نکردن آنژیوکت و بهعلاوه کاهش و یا حذف درد در تزریقات مکرر میگردد. نحوه چسب زدن آنژیوکت کاملاً ساده بوده و تنها نیاز است تا قبل از شروع مراحل نصب آنژيوکت, دست بیمار را بهطور کامل تمیز و استریل نمایید.
چسب میخچه
از این چسب برای حل مشکلات مربوط به میخچه استفاده میشود. این چسب دارای سالسیلیک اسید است که با چسبیدن به محل میخچه، باعث ایجاد فرآیندی میشود که بافت مرده و لایههای پوستی که از بین رفتهاند، به تدریج جدا شوند. استفاده از این چسب بسیار آسان بوده و باعث ایجاد هیچ گونه درد یا ناراحتی نمیشود.
کلام آخر
انواع چسبهای پزشکی به دلیل تنوع ترکیبات و کاربردهای گسترده، ابزارهای حیاتی و حیاتی در مراکز درمانی محسوب میشوند. این چسبها از ترکیبات متفاوتی تشکیل شدهاند و ارائه مزایای گوناگونی دارند. در حوزه بهبود زخمهای متنوع، چسب پزشکی یکی از مهمترین تجهیزات مورد استفاده قرار میگیرد. از چسبهای پزشکی به عنوان ابزاری پرکاربرد در جراحی، تجهیزات قابل کشت، سوندها، حسگرهای زیستی و نیز برچسبزنی الکترودها استفاده میشود. این چسبها شامل انواع مختلفی از قبیل چسب ضد حساسیت، چسب لکوپلاست، چسب حصیری، چسب آنژیوکت و چسب خونگیری میشوند که در موارد گوناگون و مختلف در حوزه پزشکی به کار میروند. این تنوع انواع چسبهای پزشکی به پوشش نیازهای مختلف بیماران و شرایط درمانی مختلف مناسبی فراهم میکند. شما میتوانید برای خرید تجهیزات پزشکی به وبسایت تامین شو مراجعه کرده و محصولات مدنظرتان را خریداری کنید.