بیماری التهابی ریه حساس چیست؟ آیا التهاب ریه خطرناک است؟
درصورتیکه شما به عفونت ریه مبتلا شوید ممکن است آلوئولها (ساکهای هوایی ریه) و بافت اطراف آن التهاب بگیرند به این وضعیت "پنومونی" گفته میشود. التهاب ریه معمولاً با علائمی نظیر تب ناگهانی، احساس شدید بیماری، سرفه و تنگی نفس آغاز میشود. التهاب ریه به طور عمده توسط باکتریها ایجاد میشود و برای درمان آن معمولاً از داروهای ضدباکتری و برخی واکسنها استفاده میشود. افرادی که سلامت جسمی مناسبی دارند، معمولاً پس از چند هفته بهبود مییابند. در این مقاله از سایت تامین شو در مورد بیماری ریه صحبت خواهیم کرد اگر میخواهید اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری داشته باشید تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
علائم بیماری ریه چیست؟
- تب و لرز بالا
- ضعف و احساس قوی بیماری
- سرفه همراه با خلط
- تنگی نفس و تنفس سریع
- نبض سریع
این نکته حایز اهمیت است که همه علائم این بیماری در یک زمان ظاهر نمیشوند.
علت بیماری التهاب ریه چیست؟
پنومونی معمولاً بهواسطه باکتریها ایجاد میشود و نوع باکتریهایی که عفونت ریه را ایجاد میکنند به محل عفونت بستگی دارد:
- هنگامی که فرد در خانه بیمار میشود، شایعترین عامل ایجادکننده پنومونی باکتری پنوموکوکوس پنومونیه (Streptococcus pneumoniae) است. این نوع باکتری یکی از اصلیترین علل پنومونی در جوامع به شمار میرود.
- افرادی که در بیمارستان به ذاتالریه مبتلا میشوند، اغلب با باکتریهایی مانند از باکتریهای چند دارویی که معمولاً در محیط بیمارستان وجود دارند، مبتلا شدهاند.
- استثنائات دیگری نیز در مورد منشأ ذاتالریه وجود دارد. بهعنوانمثال، التهاب ریه میتواند ناشی از تشعشعات، سموم استنشاقی، واکنشهای آلرژیک، یا اختلالات گردش خون در ریهها باشد.
چه عواملی احتمال ابتلا به التهاب ریه را افزایش میدهند؟
خطر ابتلا به ذاتالریه بیشتر در افرادی با وضعیتهای خاص مانند نوزادان و افراد مسن بالای ۶۵ سال مشاهده میشود. عواملی نظیر ضعف سیستم ایمنی، دیابت، اختلال عملکرد کلیه، سرطان و بیماریهای ریوی مانند آسم و COPD افراد را در خطر ابتلا به ذاتالریه قرار میدهد. همچنین، برخی افراد بهخصوص در زمان بستری بودن یا داشتن مشکلات بلعی مثل زوال عقل، سکته مغزی و ضعف هوشیاری ممکن است در معرض خطر پنومونی آسپیراسیون باشند. در این حالت، مواد معده یا غذا به دستگاه تنفسی وارد میشوند و باعث ذاتالریه میشوند. در مورد داروها، برخی از داروها ممکن است اثرات جانبی داشته باشند و خطر ایجاد ذاتالریه را افزایش دهند، بهویژه داروهایی که اسید معده را مهار میکنند. بااینحال، تأثیر دقیق این داروها بر ایجاد ذاتالریه هنوز موضوع تحقیقات بیشتری میباشد و نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک دارد. از این رو، اهمیت پیشگیری و مراقبت از سلامتی برای افراد با عوامل خطر ذکر شده بسیار مهم است تا ابتلا به ذاتالریه و پنومونی جلوگیری شود یا در صورت ابتلا، عوارض آن کاهش یابد.
بیشتر بخوانید: دم یار اطفال چیست؟
پیشگیری از بیماری ریه امکان پذیر است؟
علائم عفونت ریه معمولاً با صورت ناگهانی با تب بالا و لرزه شروع همراه است. در عرض چند ساعت، وضعیت بیمار بهشدت بدتر میشود و علائمی مانند سرفه، تنگی نفس و افزایش خلط ظاهر میشود. بهویژه در افراد مسن، این بیماری ممکن است بهصورت مخفیانه و با علائم کم یا خفیف شروع شود.
اگر اقدامات درمانی انجام نشود، تب به مدت حدود یک هفته ادامه خواهد داشت و سپس دمای بدن به مقادیر طبیعی باز میگردد. این وضعیت میتواند به تعریق شدید منجر شود. همچنین، رگهای خونی در پوست گشاد میشوند تا بدن بیشتر گرما را آزاد کند. این ممکن است فشار زیادی بر قلب و سیستم گردش خون افرادی که قبلاً به ضعف تمایل دارند، ایجاد کند. به همین دلیل، عوارض در این مرحله به نام "انحراف بحرانی" نیز شایع هستند. پس از عبور از مرحله بحران، وضعیت عمومی بهتدریج بهبود مییابد و پس از حدود چهار هفته معمولاً ذاتالریه کاملاً فروکش میکند. بااینحال، احتمالاً برای مدت طولانیتری از خستگی و آسیبهای بدنی که ایجاد شده است، رنج خواهید برد. همچنین، سرفه همچنان ممکن است ادامه داشته باشد. در حال حاضر، به لطف درمانهای مدرن و با تجویز و مصرف آنتیبیوتیکها، این بیماری در مدتزمان کمتری بهبود میابد؛ اما به این نکته توجه داشه باشید درمان را در زمان مناسب شروع کنید تا عوارض جدی از جمله انحراف بحرانی جلوگیری شود.
بیشتر بیماری های ریوی ناشی از چیست؟
عفونت ریوی معمولاً باعث درد شدید هنگام سرفه و تنفس میشود و یکی از عوارض احتمالی دیگر آبسه ریوی است که ممکن است باعث ایجاد حفرههای پر از مواد نفوذی در ریهها شود.
چرا میگویند التهاب ریه خطرناک است؟ چراکه گاهی اوقات، عوارض جدی و تهدید کننده مانند آریتمی قلبی، فروپاشی گردش خون، نارسایی تنفسی یا قلبی، و یا مسمومیت خون رخ میدهد. افرادی که در خطر عوارض بیشتر هستند عبارتند از:
- افراد بالای ۶۵ سال سن دارند.
- افرادی که دیگر بیماریهای مانند بیماری قلبی یا کلیوی دارند.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند.
- افراد با بیماریها و مشکلات ریوی.
- افرادی که در بیمارستان بستری هستند.
چگونه می توان بیماری ریه را تشخیص داد؟
عفونت ریوی اغلب با علائم معمولی شناسایی میشود. پزشک در مرحله معاینه فیزیکی دقت میکند و به بازدید دقیق از ریهها با استفاده از گوشی پزشکی میپردازد، همچنین نبض و فشارخون فرد را با دستگاه فشارسنج اندازه میگیرد. علاوه بر این، معمولاً نیاز به انجام رادیوگرافی ریهها دارد. این شامل تصویربرداری از بافت ریه و نمایش میزان التهاب در آن میشود. مثلاً، اشعه ایکس نشان میدهد که کدام بخش از ریهها تحت تأثیر التهاب قرار دارد. گاهی اوقات نیاز به سیتیاسکن نیز وجود دارد. تغییرات در حاشیه خارجی ریهها هم میتوانند از طریق سونوگرافی تشخیص داده شوند. علاوه بر اینها، آزمایش خون نیز انجام میشود. زیرا ریههای ملتهب عملکرد نرمال خود را از دست میدهند، ممکن است لازم باشد سطح اکسیژن در خون بررسی شود. این کار معمولاً به کمک پالس اکسی متری انجام میشود. این دستگاه، با قرار دادن یک سنسور نوری روی انگشت، سطح اکسیژن در خون را اندازهگیری میکند. برای تشخیص دقیقتر عامل ایجادکننده عفونت ریوی، ممکن است نمونههای خون، ادرار و مخاط سرفه را در آزمایشگاه بررسی کنند.
درمان بیماری ریه چگونه انجام می شود؟
- باتوجهبه اینکه بیشتر باکتریها معمولاً با آنتیبیوتیکها درمان میشوند، انتخاب مناسب آنتیبیوتیک به نوع عفونت و حساسیت باکتریها به دارو بستگی دارد.
- درمان ریه و تنگی نفس معمولاً حدود ۵ تا ۷ روز به طول میانجامد و داروهای آنتیبیوتیک میتوانند بهصورت قرص یا شربت مصرف شوند. در موارد شدیدتر و در معرض خطر عوارض جدی، ممکن است نیاز به تزریق آنتیبیوتیک در بیمارستان باشد.
- برای درمان ذاتالریه شدید، ممکن است از کورتیزون بهصورت تزریقی استفاده شود. در بعضی موارد، تنفس اکسیژن از طریق ماسک بینی نیز ضروری است.
- درصورتیکه عفونت ریوی ناشی از ویروسها مانند ویروسهای آنفولانزا یا ویروس کرونا باشد، از داروهای ضدویروسی خاص مانند آنتیویروسها استفاده میشود.
جلوگیری از ایجاد پنومونی
اقدامات بهداشتی مثل شستشوی دستها و حفظ فاصله میتوانند در محافظت از شما در برابر عفونتهای تنفسی مؤثر باشند. در مواجهه با افزایش خطر پنومونی یا عوارض آن، واکسیناسیون نیز بهشدت توصیه میشود. بهعنوانمثال، کودکان میتوانند با تزریق واکسنهایی نظیر واکسن هموفیلوس آنفولانزا و واکسنهای پنوموکوک از خطر ابتلا به این عفونتها جلوگیری کنند. استفاده از داروهای گیاهی یا مکملهای غذایی بهعنوان آمادهسازی ویتامینها برای تقویت سیستم ایمنی در مورد خودسرانه و بدون مشورت پزشک معمولاً توصیه نمیشود. تاکنون مطالعات کافی وجود ندارد که اثبات کنند این درمانها به جز در موارد کمبود ویتامینها، مؤثر هستند. در اکثر موارد، یک رژیم غذایی منظم و تنوع دار میتواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
درمان التهاب ریه با دستگاه بخور
یکی از دلایل تشدید علائم در طول عفونت ریه، خشکی مجاری بینی است. استفاده از رطوبت و بخور یک روش موثر برای مقابله با این مشکل محسوب میشود. یک رطوبتساز با تولید بخار و پخش آن در اتاق، میتواند به راحتی توسط مجاری تنفسی استنشاق شود و با این کار، باعث تسکین و رقیق شدن ترشحات گردد.
بیشتر بخوانید: انواع دستگاه بخور و کاربرد آن ها
اقدامات مراقبتی برای بیماران مبتلا به بیماری التهاب ریه
افراد مبتلا به بیماری التهاب ریه برای حفظ سلامتی و مدیریت بهتر بیماری باید به موارد زیر توجه کنند:
- رعایت توصیههای پزشک: برای درمان مؤثر و از بین بردن علائم بیماری، ضروری است که دستورات پزشک معالج به دقت دنبال شود.
- دریافت واکسن آنفولانزا: واکسن آنفولانزا به جلوگیری از ابتلای مجدد به عفونت و آسیب به ریهها کمک میکند. بنابراین، دریافت این واکسن توصیه میشود.
- فعالیت بدنی مناسب: انجام فعالیت ورزشی منظم و متناسب با وضعیت سلامتی فرد، پس از مشورت با پزشک، میتواند به بهبود شرایط کمک کند.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن، به ویژه در بیماران مبتلا به نوع مزمن بیماری، میتواند وضعیت را وخیمتر کند. بنابراین، ترک سیگار به شدت توصیه میشود.پ
چه زمانی باید برای التهاب ریه به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با علائمی همچون تب بالا، سرفههای شدید، تنگی نفس، درد قفسه سینه هنگام تنفس یا سرفه، تولید خلط غلیظ یا رنگی، یا احساس خستگی و بیحالی مداوم روبهرو هستید، ضروری است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم ممکن است نشاندهنده وضعیتهای جدی باشند که نیاز به درمان فوری دارند.
آیا التهاب ریه خطرناک است؟
عفونت ریه ممکن است در ابتدا شبیه به بیماریهای معمول و ساده به نظر برسد، اما بیتوجهی به خطرات آن میتواند عوارض جدی و جبرانناپذیری به همراه داشته باشد، فرقی نمیکند فرد در چه سنی باشد. به عنوان مثال، عفونت ناشی از ذاتالریه میتواند منجر به التهاب و اختلال در عملکرد سیستم تنفسی شود. سل یکی از بیماریهای ریوی جدی و کشنده است که علاوه بر ریهها، ممکن است سایر اندامهای بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، بسیاری از بیماریهای ریوی میتوانند به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل شوند، بنابراین رعایت بهداشت فردی و آگاهی از عوامل مؤثر در پیشگیری از انتقال بیماری اهمیت زیادی دارد.
خطرات التهاب ریه در افراد مسن و کودکان
میزان خطر عفونت یا التهاب ریه بستگی به سطح سلامت عمومی بدن دارد. در افراد مسن و کودکان، به دلیل ضعف سیستم ایمنی، عفونت ریوی نیاز به مراقبتهای ویژهتری دارد؛ زیرا این گروهها به تنهایی نمیتوانند بهخوبی با عوامل عفونت مقابله کنند. همچنین، افرادی که به بیماریهای زمینهای مبتلا هستند، به دلیل ضعف سیستم ایمنی خود، قدرت کمتری در برابر عفونتهای ریوی دارند و نیاز به توجه و مراقبت بیشتری خواهند داشت.
نشانه های التهاب ریه که باید جدی گرفته شوند
برای تشخیص و درمان به موقع بیماری های ریوی، آگاهی از علائم آنها بسیار مهم است. این آگاهی کمک میکند تا در صورت مشاهده علائم در دیگران، از تماس مستقیم با آنها خودداری کنید و سلامت خود را حفظ نمایید.
- سرفه همراه با مخاط غلیظ: سرفه یکی از روشهای بدن برای بیرون راندن عفونت از ششهاست. اگر سرفه به طور غیرطبیعی و برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، باید برای کاهش خطرات عفونت ریوی به پزشک مراجعه کنید. مخاط خروجی ممکن است زرد، خاکستری یا همراه با خون باشد.
- درد شدید قفسه سینه: درد ناشی از عفونت ریوی معمولاً به صورت تند و سوزنسوزن شدن احساس میشود و هنگام سرفه یا تنفس عمیق بدتر میشود. این درد ممکن است به کمر نیز سرایت کند.
- خستگی و مشکل در تنفس: احساس خستگی شدید پس از انجام فعالیتهای ساده میتواند به دلیل درگیر شدن سیستم ایمنی با عفونت ریوی و کاهش ظرفیت تنفسی باشد. این مشکل ممکن است هنگام راه رفتن، استفاده از پلهها یا حتی در مکالمات عادی بروز کند. پزشک با استفاده از گوشی پزشکی میتواند به مشکلات مربوط به ریه پی ببرد.
- رنگ پریدگی: کاهش ظرفیت کیسههای هوایی ریهها به دلیل عفونت، باعث کاهش میزان جذب و انتقال اکسیژن به سایر بخشهای بدن میشود. تغییر رنگ پوست و ناخنها به آبی میتواند نشاندهنده این مشکل باشد.
کلام آخر
درمان عفونتهای ریوی، بهویژه ذاتالریه، از اهمیت بسیاری برخوردار است. از اقدامات بهداشتی مانند شستشوی دستها و رعایت فواصل اجتنابکردن از عفونتهای تنفسی کمک میکند. همچنین، واکسیناسیون بهویژه در موارد خطرناک توصیه میشود. درمان عفونتهای ریوی معمولاً با آنتیبیوتیکها انجام میشود و دارای مدتزمانی معین است. همچنین، در صورت عفونتهای شدید، ممکن است از داروهای دیگر نظیر کورتیزون و تزریق اکسیژن استفاده شود. در مواردی که ویروسها عامل عفونت ریوی هستند، از داروهای ضدویروسی استفاده میشود. بهعنوان نکته آخر، استفاده از داروهای گیاهی یا مکملهای غذایی برای تقویت سیستم ایمنی به خودسرانه و بدون مشورت پزشک توصیه نمیشود و نیاز به مراجعه به یک متخصص داروسازی دارد. در این مقاله التهاب ریه را بهصورت کامل توضیح دادیم امیدواریم مطالب بالا برایتان مفید بوده باشد.
سوالات متداول
التهاب ریه چگونه انتقال پیدا میکند؟
التهاب ریه میتواند از طریق قطرات تنفسی ناشی از سرفه یا عطسه فرد مبتلا منتقل شود. همچنین، تماس با سطوح آلوده و سپس لمس دهان یا بینی میتواند به انتقال عفونت منجر شود.
واکسنی برای پیشگیری از التهاب ریه وجود دارد؟
بله، واکسنهایی برای پیشگیری از برخی انواع التهاب ریه وجود دارند. واکسن پنوموکوک برای جلوگیری از عفونتهای ناشی از باکتری پنوموکوک و واکسن آنفلوآنزا برای کاهش خطر ابتلا به آنفلوآنزا که میتواند به التهاب ریه منجر شود، توصیه میشوند. مشورت با پزشک میتواند در تعیین بهترین واکسن برای شما کمککننده باشد.
برای التهاب ریه درمانی وجود دارد؟
بله، التهاب ریه قابل درمان است، به خصوص اگر به موقع تشخیص داده شود. درمان ممکن است شامل استراحت، مصرف آنتیبیوتیکها برای عفونتهای باکتریایی، داروهای ضد ویروس برای عفونتهای ویروسی، و داروهای ضد قارچ برای عفونتهای قارچی باشد. همچنین، استفاده از داروهای کاهشدهنده تب و مسکنها میتواند به کاهش علائم کمک کند.
چطور میتوان از التهاب ریه پیشگیری کرد؟
پیشگیری از التهاب ریه شامل اقداماتی مانند واکسیناسیون، شستشوی منظم دستها برای جلوگیری از انتقال باکتریها و ویروسها، دوری از دود سیگار و مواد آلاینده، تقویت سیستم ایمنی از طریق رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، و اجتناب از تماس نزدیک با افرادی که دارای عفونتهای تنفسی هستند، میشود.