انواع سوند و کاربرد های آن
سلامتی یکی از ارزشمندترین داراییهای انسان است به همین جهت، اهمیت حفظ سلامتی و مراقبت از بدن را نمیتوان نادیده گرفت. با توجه به اهمیت موضوع سلامتی و تأثیر آن بر زندگی، در مسیر سلامتی همراه شماییم و با کیفیتترین محصولات را برایتان فراهم میکنیم. سوند یا کاتتر (Catheter) انواع بسیار زیادی دارد که بهصورت لولهای تو خالی، نرم و نعطافپذیر تولید و به بازار ارائه میشود. این محصول مایعات را به بدن فرد بیمار وارد یا از آن خارج میکند. سوند عموماً برای تخلیه ادرار، تغذیه بیماران دارای مشکل بلع، ساکشن کردن مخاط بینی و… به کار میرود. اگر بیمار در دفع یا کنترل ادرار مشکل داشته باشد سوند ادراری را وارد مثانه آن میکنند تا به دفع هرچه بهتر ادرار کمک کند. در صورت نیاز بیمار به خون یا دارو پزشک از کاتترهای داخل وریدی استفاده میکند و در صورت داشتن مشکل بلع یک سوند را به معده شما وارد میکنند تا غذا را به بدن شما برساند.در این مقاله از وبسایت تامین شو، به بررسی انواع سوند و کاربردهای آن خواهیم پرداخت پس تا انتها با ما همراه باشید.
انواع سوند
حال که با سوند و کارکرد آن آشنا شدید به بررسی انواع آن و کاربردهای هر یک میپردازیم. انواع سوند عبارتند از:
- سوند ادراری
- سوند معد
- سوند رکتال
- سوند ساکشن
سوند ادراری چیست؟
دفع ادرار عملکردی روتین و روزانه است و از آسیب رسیدن به بدن جلوگیری میکند. ادرار کردن به دفع و حذف مواد زائد از بدن کمک میکند. هنگامیکه انسان نمیتواند به درستی ادرار را رفع کند از سوند برای کمک به دفع و یا کنترل ادرار کمک میگیرند. همچنین این نکته حائز اهمیت است که این وسیله برای خارج کردن ادرار از بدن قبل و بعد از عمل جراحی نیز کاربرد دارد. سوند ادراری متناسب با مدت زمان استفاده به دستههای مختلفی تقسیم میشود؛ که در ادامه مقاله آنها را بررسی خواهیم کرد.
انواع مختلف سوند ادراری
نسبت به بیماری افراد و مدت زمانی که از سوند استفاده میکنند، پزشک یکی از انواع سوند ادراری زیر را برای بیمار تجویز میکند.
- سوند فولی
- سوند نلاتون
- سوند کاندوم یا کاندوم شیت
- سوند حالب یا دابل جی
- سوند بسکت رتریوال
- کاتتر سیستوکت یا سیستوستومی سوپراپوبیک
سوند فولی چیست؟
کاتتر فولی یا سوند لولهای نازک و استریل است که به داخل مثانه وارد شده تا بهوسیله آن ادرار تخلیه شود. این نوع سوند ها مدت زمان طولانی در بدن باقی میمانند همین دلیل باعث شده به آن سوند جای گیرنده هم بگویند. در یک سر سوند فولی بادکنکی کوچک و پر از آبی قرار دارد، این بادکنک درون مثانه قرار میگیرد. نکته قابل توجه این است که این نوع سوند هر سه ماه یک بار باید تعویض شود و در دسته سوندهای دائمی قرار میگیرد.
سوند نلاتون چیست؟
سوند نلاتون بدون بالن بوده که از جنس پی وی سی با روکش سیلیکونی است. سوندهای نلاتون یکبار مصرف بوده که در رنگهای تفاوت با عملکردی مختلف تولید و به بازار عرضه میشود. از انواع سوند نلاتون برای نمونهگیری ادراری استفاده میشود که ویژگیهای مختلفی دارد در ادامه به این ویژگیها اشاره خواهیم کرد.
- بدون پوشش بوده و نیاز به انجام روانسازی با دست دارد.
- دارای بسته بندی جیبی و مسافرتی به شکل U است که به آسانی قابل حمل و جابهجایی است.
- به دلیل وجود قسمت مخروطی در انتهای سوند از ترومایز شدن مجاری ادراری جلوگیری میکند.
موارد مصرف سوند نلاتون
اگر بخواهیم کاربرد سوند نلاتون را نام ببریم میتوانیم بگوییم در مواردی مانند وارد کردن دارو به مثانه، باز کردن انسداد مجاری ادراری، گرفتن نمونه استریل ادرار، تخلیه ترشحات دهان، بینی و ریه استفاده میشود.
رنگ و سایز سوند نلاتون
سوندها دارای رنگبندی و اندازههای مختلفی هستند که به طور معمول در جدولی به شرح زیر نمایش داده میشوند:
سایز |
رنگ |
8 |
آبی |
10 |
مشکی |
12 |
سفید |
14 |
سبز |
16 |
نارنجی |
18 |
قرمز |
تفاوت سوند نلاتون و سوند فولی
تفاوت سوند فولی و نلاتون را به طور خلاصه میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- سوند فولی داری روکش است و در هنگام جاگذاری نیاز نیست که بهصورت دستی با ژل لوبریکانت روانسازی انجام شود بر خلاف سوند نلاتون.
- سوند نلاتون در زمان جاگذاری نیاز به روان ساز ندارد چراکه روکشی روان دارد اما سوند از این قاعده مستثنا است.
- سوند فولی بسیار منعطف است و بالنی در ابتدای آن قرار دارد که مانع از خروج آن از بدن میشود اما در سوند نلاتون این بالن وجود ندارد.
- کاتتر نلاتون یک بار مصرف بوده نمیتوان از آن بهصورت دائمی استفاده کرد اما سوند فولی برای مدت طولانی و دائمی مناسب است.
- در زمان استفاده از سوند فولی میتوانید فعالیتهای روزانه انجام دهید اما در مورد استفاده از سوند نلاتون این امکان وجود ندارد.
کاندوم شیت یا Condom Catheter
کاندوم شیت تنها برای مردان مناسب است به این صورت که در زمان استفاده از این سوند هیچ چیزی وارد مثانه بیمار نمیشود. کاربرد این کاتتر به این شکل است که یک غلاف شبیه کاندوم در اطراف آلت تناسلی بیمار قرار میگیرد و با چسب مخصوص به عضو ثابت بدن متصل میشود و یک لوله ادرار را از مجاری ادراری به یک کیسه منتقل میکند. جنس کاندوم شیت معمولا از جنس لاتکس پوشش داده شده با سیلیکون یا پی وی سی میباشد. نکته حائز اهمیت این است که استفاده از این نوع سوند راحتتر از بقیه سوندهاست؛ اما احتمال نشت و جدا شدن کاتتر کاندوم از بقیه کاتترها بیشتر است. این کاندوم برای افرادی که دچار بیاختیاری ادراری، مشکلات حرکتی، زوال عقل و پرکاری مثانه هستند استفاده میشود.
مزایای کاندوم شیت
کاتتر کاندوم مزایای زیادی دارد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
- بدون درد
- راحتی در استفاده از این سوند
- کاهش احتمال عفونت مجاری ادراری
- قابل استفاده بدون نیاز به پزشک متخصص
- کمتر بودن محدودیت حرکتی در مقایسه با سوندهای دیگر
سوند معده و موارد استفاده از آن
سوند معده به لوله انعطاف پذیری گفته میشود که برای شستشوی معده، تغذیه، گرفتن محتوای معده به منظور بررسیهای پزشکی و… مورد استفاده قرار میگیرد. این سوند از راه بینی و مری به معده منتقل میشود و استفاده از آن موقتی است. در ادامه موارد استفاده از سوند معده را بررسی خواهیم کرد.
- رفع انسداد معده
- تغذیه و رساندن دارو به بیمار
- خارج کردن محتویات معده و ارزیابی آن
- انجام کنتراست رادیولوژی برای تصویربرداری
- افرادی که مشکل بلع و هضم دارند (سکته مغزی، نوزاد نارس، بیمار دارای پارکینسون و...)
سوند دائمی و سوند کوتاه مدت
استفاده طولانی مدت از بعضی سوندها برای بدن مشکل ساز نیست. به این نوع سوندها سوند دائمی نیز میگویند. بعضی دیگر از سوندها استفاده کوتاه مدت دارند و بعد از عمل جراحی استفاده میشوند. به سوند فولی سوند دائمی و سوند ساکشن سوند یکبار مصرف میگویند.
عوارض استفاده از سوند
از عوارض بارز استفاده از سوند عفونت مجاری ادراری است که مراقبت بهداشتی و تعویض به موقع آن را امری حیاتی میکند. در هنگام سونداژ رعایت برخی از نکاتی میتواند احتمال عفونت را کم کند مانند استفاده از روان کنندهها، انتخاب سایز مناسب سوند و استفاده از سوندهای با کیفیت. یکی دیگر از عوارض سوند این است که امکان دارد بعد از جداسازی سوند از بدن، بیمار تا مدتی احساس سوزش و درد در هنگام دفع داشته باشد. اگر مراحل جاگذاری و جداسازی سوند به درستی انجام نشود ممکن است به بافتها آسیب بزند و موجب درد و خونریزی شود.
مراحل جاگذاری سوند
برای استفاده از سوند باید مراحلی طی شود که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
- در ابتدا پیشابراه و نواحی اطراف آن را ضدعفونی و تمیز کنید.
- پس از آن سوند را به کمک ژلهای روان کننده محلول در آب مانند لوبریکانت آغشته کرده و بعد از آن از طریق پیشابراه به داخل مثانه هدایت کنید.
- اگر از سوند فولی استفاده میکنید بعد از این که کاتتر وارد مثانه شد بالون را بسیار آرام با ۱۰ سی سی آب مقطر پر کنید.
به این نکته توجه داشته باشید که بعد از تمام شدن کار اگر در مثانه ادرار وجود داشت از طریق کاتتر به کیسه ادرار منتقل میشود.
کلام آخر
در این مقاله از وبسایت فروشگاهی تامین شو همه چیز در مورد انواع سوندها را بررسی کردیم. شما میتوانید جهت خرید انواع سوندهای فولی، نلاتون، سوند کاندوم، سوند معده، سوند رکتال، ساکشن کتتر و حتی کیسه ادرار به وبسایت فروشگاه اینترنتی تامین شو مراجعه کنید.