انواع آنژیوکت + کاربرد انواع مختلف آنژیوکت ها

آنژیوکت، یک وسیله پزشکی چند منظوره است که عمدتاً برای تزریق و دسترسی سریع به وریدها و عروق استفاده می‌شود. این محصول با نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود از جمله برانول، کاتتر عروق محیطی، کاتتر وریدی و آی وی کانولا، ساختار آن شامل یک لوله کوچک و انعطاف‌پذیر (کاتتر) متصل به یک سوزن (نیدل) است. این وسیله برای تزریقات وریدی در طولانی مدت، نمونه‌گیری خون، تزریق مایعات درمانی، همودیالیز و تزریق داروها و محلول‌های تزریقی استفاده می‌شود. معمولاً می‌توان آن را بسته به ناحیه کاربری، از ۳ روز تا یک ماه استفاده کرد.

اجزای تشکیل‌ دهنده‌ انواع آنژیوکت

در ادامه مقاله اجزای تشکیل‌دهنده‌ انواع آنژیوکت را بررسی خواهیم کرد.

• سوزن یا نیدل (Needle): سوزن یا نیدل در قسمت بالایی آنژیوکت قرار دارد. این سوزن به دلیل تیزی بسیار بالا و شکل V که دارد، دسترسی بهتر و دقیق‌تر به رگ‌ها را فراهم می‌کند. همچنین باعث کاهش درد، جراحت و احتمال عفونت می‌شود.
• کاتتر یا مجرای اصلی (Catheter): کاتتر یا مجرای اصلی، یک لوله نرم و انعطاف‌پذیر است که معمولاً از جنس پلی‌یورتان یا تفلون تهیه می‌شود. این کاتتر مقاوم در برابر پیچ‌خوردگی است و در داخل رگ‌ها قرار می‌گیرد. 
• باله‌ها (Wings): باله‌های انعطاف‌پذیر آنژیوکت برای دسترسی آسان‌تر به آن، اتصال و ثابت‌ ماندن آن به بدن بیمار طراحی شده‌اند.
• پورت یا دریچه تزریق (Injection port cap): این دریچه برای تزریق دارو استفاده می‌شود و از جنس پلی‌اتیلن ساخته شده است.
• نگهدارنده سوزن (Needle Grip): این قسمت برای نگهداری سوزن در هنگام استفاده یا پس از آن طراحی شده است.
• محفظه برگشت خون (Flashback chamber): این محفظه شفاف با نمایش برگشت خون، تأیید می‌کند که دسترسی به رگ‌ها و شریان‌ها به درستی انجام شده است.

انواع آنژیوکت

انواع آنژیوکت سایزهای ۱۴ تا ۲۶ و رنگ‌های متفاوت موجود هستند. این رنگ‌ها برای نشان دادن سایز و ویژگی‌های خاص هر آنژیوکت استفاده می‌شوند.

• آنژیوکت نارنجی (سایز ۱۴): این نوع آنژیوکت برای تزریق مواد با غلظت بالا یا حجم بزرگ به بزرگسالان مناسب است، اما به دلیل قطر بزرگ، معمولاً دردزا و نیازمند جایگذاری عمیق در رگ است.
• آنژیوکت خاکستری (سایز ۱۶): این نوع برای ترانسفوزیون خون و مواد پنوموتوراکس استفاده می‌شود. با طول سوزن ۵۰ میلی‌متر، نیازمند جایگذاری عمیق در رگ بیمار است و ممکن است دردآور باشد.
• آنژیوکت سبز (سایز ۱۸): این نوع برای استفاده در اتاق عمل مناسب است و برای بزرگسالان استفاده می‌شود، اما همچنان نیازمند جایگذاری در رگ است و ممکن است دردناک باشد.
• آنژیوکت صورتی (سایز ۲۰): این آنژیوکت برای افرادی که رگ‌های نازکی دارند، مناسب است، اما همچنین برای بزرگسالان قابل استفاده است. این سایز برای تزریقات داخل ورید و تزریق خون بسیار مناسب است و اغلب در سرم‌تراپی و تزریق داروهای بیمارستانی استفاده می‌شود.
• آنژیوکت آبی (سایز ۲۲): این آنژیوکت برای افرادی که آستانه تحمل درد کمی دارند مناسب است، مانند کودکان بالغ، نوجوانان و افراد سالخورده. این سایز برای تزریقات وریدی با جریان متوسط مناسب است.
• آنژیوکت زرد (سایز ۲۴): این نوع آنژیوکت برای کودکان و بزرگسالان مناسب است. آنژیوکت زرد جریان مایع کمی را عبور می‌دهد و بیشتر برای انتقال دارو و مایعات به کار می‌رود.
• آنژیوکت بنفش (سایز ۲۶): این آنژیوکت برای نوزادان تازه متولد‌شده مناسب است و معمولاً در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان استفاده می‌شود.

نحوه استفاده از انواع آنژیوکت چطور است؟

استفاده از انواع آنژیوکت ، همانند سایر وسایل پزشکی دیگر باید حتماً توسط پرسنل پزشکی یا افراد متخصص انجام شود در ادامه نحوه استفاده از آنژیوکت را بررسی کردیم.

• قبل از استفاده، اطمینان حاصل شود که از دستکش‌های استریل استفاده شده است. سپس، ناحیه تزریق با استفاده از پد الکلی به طور کامل استریل شود.
• سرپوش آنژیوکت باز شده و سوزن از بسته‌بندی خارج شده و محافظ سوزن آن برداشته شود.
• برای یافتن رگ مناسب، از تورنیک استفاده شود که در فاصله 15-20 سانتیمتری از محل تزریق قرار گیرد و رگ را بند کند.
• سپس سوزن به آرامی و به صورت اوریب در رگ فرو شود. رگ مناسبی باید در فاصله مناسبی از مفاصل قرار داشته باشد.
• هنگامی که خون در محفظه نمایش خون دیده می‌شود، تورنیک باز شود.
• سپس سوزن کشیده و کاتتر وارد رگ شود. برای ثابت کردن کاتتر، از چسب کاغذی بر روی باله‌های آن استفاده شود.
• سپس هواگیری انجام شود و ست سرم به آنژیوکت متصل شود. در صورت نیاز به تزریق دارو، دریچه یا پورت تزریق را باز کرده و دارو تزریق شود.
• تاریخ نصب آن بر روی چسب کاغذی پانسمان درج شود تا در زمان مناسب تعویض شود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با ۱۰ مدل از چسب های پزشکی

مزایای انواع آنژیوکت

مزایای مختلف آنژیوکت شامل موارد زیر است:

• دسترسی سریع و آسان به رگ‌های محیطی بیمار: این امکان برای تزریق دارو، مایعات، خون، یا نمونه‌گیری خون فراهم می‌شود. این امر می‌تواند به کاهش زمان و هزینه درمان، افزایش کارآیی دارو و بهبود نتایج درمان منجر شود.
• استفاده از روش‌های بی‌حس‌کننده موضعی قبل از تعبیه آنژیوکت: این کار باعث کاهش درد و اضطراب بیمار می‌شود و می‌تواند به افزایش رضایت و اعتماد بیمار، کاهش استرس و فشار خون و جلوگیری از عوارض ناشی از درد کمک کند.
• استفاده از روکش‌های ضد عفونت بر روی کاتتر: این روکش‌ها به کاهش خطر عفونت در محل تزریق و داخل رگ کمک می‌کنند و می‌توانند از عفونت‌های محلی یا سیستمیک، التهاب‌های باکتریایی یا قارچی و سپسیس یا شوک عفونی جلوگیری کنند.
• استفاده از سامانه‌های بدون نیدل: این سامانه‌ها به کاهش خطر نیدل‌استیک و مصرف پلاستیک کمک می‌کنند. نیدل‌استیک به معنای تزريق سوزن آلوده به پوست یا بافت زیر پوستی است که می‌تواند منجر به ابتلا به بیماری‌های منتقل شده از طریق خون مانند هپاتیت یا ایدز شود. با استفاده از سامانه‌های بدون نیدل، می‌توان خطر نیدل‌استیک را به حداقل رساند و همچنین مصرف پلاستیک را کاهش داد.
• استفاده از سر تخلیه خاص: این سر تخلیه‌ها باعث کاهش زمان تزریق، بهبود توزیع دارو، و کاهش رسوبات در داخل کاتتر می‌شوند.
• استفاده از آنژیوکت پورت: این نوع آنژیوکت برای دسترسی طولانی‌مدت و پایدار به رگ‌های قلب یا شش‌ها مناسب است.
   

معایب انواع آنژیوکت

معایب و عوارض استفاده از انواع آنژیوکت برای بیماران می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• حساسیت: برخی از بیماران ممکن است به جنس کاتتر یا روکش آنژیوکت حساسیت داشته باشند و علائمی مانند خارش، قرمزی، تورم، یا بثورات در محل تزریق نشان دهند. در این صورت، باید آنژیوکت را تعویض کرده و از داروهای ضد حساسیت استفاده کرد.
• بیرون ریزی: اگر آنژیوکت به درستی فیکس نشده باشد یا به دلیل حرکات بیمار یا فشار بر روی کاتتر جابجا شده باشد، ممکن است مایعات تزریق شده به بیرون ریخته و باعث آسیب به بافت‌های اطراف شود. در این صورت، باید آنژیوکت را تعویض کرده و محل تزریق را تمیز و پانسمان کرد.
• التهاب وریدی: اگر آنژیوکت به مدت طولانی در داخل رگ باقی بماند یا به دلیل عفونت یا سایش بافت‌های داخل رگ آسیب ببیند، ممکن است باعث التهاب ورید شود. علائم التهاب ورید شامل قرمزی، گرما، درد، تورم، گرفتگی، یا حساسیت در محل تزریق یا در طول رگ هستند. در این صورت، باید آنژیوکت را تعویض کرده و از داروهای ضد التهاب و ضد عفونت استفاده کرد.
• عفونت: اگر شرایط بهداشتی و استانداردهای عفونت‌زای رعایت نشود یا کاتتر یا پورت آنژیوکت آلوده شود، ممکن است باعث عفونت در محل تزریق یا در سطح خون شود. علائم عفونت شامل تب، لرز، تعرق، سرگیجه، تهوع، استفراغ، گلودرد، سرفه، خستگی، چشم‌های قرمز، چسبیدگی پلک‌ها، گیر کردن ادرار، درد شکم، اسهال، و گسستگی پوست هستند. در این صورت، باید آنژیوکت را تعویض کرده و از داروهای ضد عفونت استفاده کرد.
• درد و اضطراب: قرار دادن آنژیوکت در ورید ممکن است باعث درد و اضطراب بیمار شود. برای کاهش این عوارض، می‌توان از روش‌های بی‌حس‌کننده موضعی قبل از تعبیه آنژیوکت استفاده کرد.
• آمبولی هوا: اگر هوا به داخل رگ وارد شود، ممکن است باعث انسداد جریان خون شود. آمبولی هوا ممکن است منجر به سیانوز، تنگی نفس، درد قفسه سینه، تپش قلب، سرگیجه، بیهوشی یا مرگ شود. برای پیشگیری و درمان این عارضه، باید از ورود هوا به داخل کاتتر جلوگیری کرد و بیمار را در حالت نشسته یا خوابیده قرار داد.

نکات مهم در زمان استفاده از انواع آنژیوکت

برای استفاده صحیح و ایمن از انواع آنژیوکت ، باید نکات زیر را رعایت کرد:

• نگهداری: آنژیوکت را در جعبه‌ای خشک، تمیز، خنک و دور از نور خورشید نگه‌داری کنید. تاریخ انقضا و بسته‌بندی آنژیوکت را قبل از استفاده چک کنید. اگر تاریخ انقضا گذشته باشد یا بسته‌بندی آسیب دیده باشد، نباید از آنژیوکت استفاده کنید.
• بهداشت دست‌ها: قبل از قرار دادن آنژیوکت، دست‌های خود را با آب و صابون یا الکل تمیز کرده و از دستکش استریل استفاده کنید.
• ضد عفونی کردن محل تزریق: محل تزریق را با الکل ضدعفونی کرده و اجازه دهید خشک شود.
• انتخاب سایز مناسب: سایز و رنگ مناسب آنژیوکت را بر اساس نوع ماده تزریقی، حساسیت و نازکی رگ، سن و وضعیت بیمار انتخاب کنید.
• قرار دادن آنژیوکت: آنژیوکت را با زاویه ۱۵ تا ۳۰ درجه به سمت رگ قرار دهید و با فشار ملایم سوزن را به داخل رگ فرو کنید.
• برگشت خون: هنگام دیدن برگشت خون در محفظه شفاف، سوزن را کمی جلو ببرید و سپس کاتتر را به آرامی از سوزن جدا کنید.
• دور انداختن سوزن: سوزن را در جعبه‌ای اختصاصی دور بیندازید و هرگز با دستان خود به سوزن دست نزنید.
• فیکس کردن کاتتر: کاتتر را با استفاده از بال‌های آنژیوکت به پوست فیکس کنید و پانسمان استریل را روی محل تزریق قرار دهید.
• اتصال پورت: پورت یا دریچه تزریق را با استفاده از لوله‌های مناسب به سروشیرینگ یا پمپ تزریق متصل کنید و مقدار و نحوه تزریق را تنظیم کنید.
• چک کردن محل تزریق: هر روز محل تزریق را برای علائم عفونت یا التهاب چک کنید و در صورت دیدن قرمزی، گرما، تورم، درد، خارش یا خونریزی، به پزشک خود اطلاع دهید.
• تعویض آنژیوکت: هر ۷۲ ساعت یک‌بار آنژیوکت را تعویض کنید یا در صورت لزوم زودتر این کار را انجام دهید. برای تعویض، پانسمان قدیمی را با احتیاط بردارید و محل تزریق را ضدعفونی کنید. آنژیوکت قدیمی را به همراه سوزن و پانسمان در جعبه‌ای اختصاصی دور بیندازید و آنژیوکت جدید را مطابق مراحل قبل جایگذاری کنید.
• خرید از منابع معتبر: از خرید آنژیوکت از منابع نامعتبر و ناشناخته خودداری کنید.
• استریل بودن آنژیوکت: به نحوه استریل بودن آنژیوکت توجه داشته باشید. برخی از آنژیوکت‌ها با الکل ۷۰ درصد استریل شده‌اند و برخی با گاز اتیلن اکساید. هر دو روش استریل کردن مؤثر هستند، اما گاز اتیلن اکساید بقایای جزئی در سطح سوزن می‌گذارد و ممکن است باعث حساسیت شود. برای جلوگیری از حساسیت، بهتر است قبل از استفاده از آنژیوکت، سطح سوزن را با الکل تمیز کنید.

جهت استعلام قیمت و خرید آنژیوکت به این لینک مراجعه کنید.

کلام آخر

انواع آنژیوکت به عنوان یکی از عالی‌ترین و بهترین اختراعات بشر شناخته می‌شوند، زیرا بدون آن‌ها، مشکلات بسیاری در عملکرد مراکز درمانی و انجام روش‌های درمانی پیش می‌آمد. این وسایل پزشکی، با انواع مختلفی که دارند، از یک روش مشترک برای استفاده استفاده می‌کنند. استفاده از چسب آنژیوکت نیز یکی از جنبه‌های مهم در هنگام استفاده از این وسایل است. این چسب‌ها مجموعه‌ای منسجم را برای انجام عملیات تزریق ایجاد می‌کنند و به عملکرد صحیح و کارآمد آنژیوکت کمک می‌کنند. برای خرید و استعلام قیمت آنژیوکت‌ می‌توانید با کارشناسان ما در تامین شو تماس بگیرید.

سوالات متداول

آنژیوکت چیست؟

آنژیوکت یک وسیله پزشکی است که برای تزریق و دسترسی سریع به وریدها و عروق استفاده می‌شود.

آنژیوکت سبز چه کاربردی دارد؟

آنژیوکت سبز (سایز 18) برای استفاده در اتاق عمل و برای بزرگسالان مناسب است.

نحوه استفاده از آنژیوکت چگونه است؟

استفاده از آنژیوکت شامل استریل کردن ناحیه تزریق، پیدا کردن رگ مناسب، فرو کردن سوزن، وارد کردن کاتتر و ثابت کردن آن با چسب است.